tytuł oryginału: Lelius de amicitia
- zagadnienia etyki praktycznej;
- adresatem pisma był Tytus Pomponiusz Attyk - najdroższy przyjaciel Cycerona, uczony pisarz, wydawca, znawca filozofii epikurejskiej;
- pochwałę przyjaźni wygłasza Gajusz Leliusz - polityk, mówca, człowiek wszechstronnie wykształcony, również w zakresie filozofii, co zjednało mu przydomek Sapiens;
- łączyła go wielka i sławna przyjaźń z Publiuszem Korneliuszem Scypionem Młodszym;
- akcja dialogu rozgrywa się w roku 129, kilka dni po śmierci Scypiona;
- Leliusz odbył rozmowę ze swoimi zięciami: Gajuszem Fanniuszem i Scewolą Augurem;
- podział na trzy części: w pierwszej czytamy pochwałę przyjaźni; w drugiej autor przekonuje nas, że przyjaźń rodzi się nie z korzyści, ale z wrodzonej ludziom potrzeby miłości i życzliwości; część trzecia jest najobszerniejsza i daje praktyczne wskazówki dotyczące pielęgnowania przyjaźni;
- liczne odniesienia do skutków, jakie rodzi przyjaźń w sferze publicznej i życia państwowego oraz nawiązania do współczesnej autorowi sfery politycznej;
- polemika z epikurejską koncepcją przyjaźni; jest to tzw. utylitarystyczna koncepcja przyjaźni i przeciwstawia się jej pogląd stoików i podkreśla wartość przyjaźni samej w sobie; w krytyce tej filozofii był Cyceron niesprawiedliwy, ponieważ wbrew temu, co twierdził dopuszczała ona nawet oddanie życia na przyjaciela; Cyceron żywił wrogość wobec Epikura, ponieważ zalecał on odsunięcie się od życia publicznego, ponieważ rywalizacja o urzędy prowadzi do zerwania przyjaźni.
Sentencje
Wszyscy urodziliśmy się, by tworzyć więzi wzajemne, tym silniejsze, im bliższa jest nam druga osoba
Tym góruje przyjaźń nad pokrewieństwem, że pomiędzy krewnymi zanika niekiedy życzliwość, a między przyjaciółmi nic takiego się zdarzyć nie może
Przyjaźń jest bowiem niczym innym jak jednomyślnością we wszystkich sprawach, połączoną z życzliwością i przywiązaniem
Przeciwności zaś trduno byłoby znieść bez osoby przezywającej je ciężej niż ty sam
Źródłem przyjaźni jest raczej natura niż potrzeba, że w grę wchodzi bardziej skłonność wewnętrzna, której towarzyszy jakieś uczucie miłości, niż myśl o ewentualnych korzyściach
Opracowane na podstawie: Cyceron, Leliusz o przyjaźni, Kraków 1997.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz